យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន Khmer Times៖ ការសិក្សាមួយដែលចេញផ្សាយកាលពីសប្តាហ៍មុនដោយការិយាល័យស្រាវជ្រាវម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន+៣ (AMRO) បានឱ្យដឹងថា ស្ថានភាពបំណុលរបស់ប្រទេសអាស៊ាន + 3 (ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង និងចិន) រួមទាំងកម្ពុជា នៅតែមានស្ថិរភាព ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងនេះ ក៏មានភាពងាយរងគ្រោះ ផងដែរ។

ខណៈដែលចំណែកនៃបំណុលរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលកាន់កាប់ដោយអ្នកមិនមែនជានិវាសនជន និងជារូបិយប័ណ្ណបរទេស ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​នៅក្នុងប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចកំពុងរីកចម្រើនមួយចំនួនដែលមានលើសពីកម្រិតនៃការព្រមានកន្លងមកដោយ IMF ​​​​​​​​​​នោះផ្នែកសំខាន់ៗចំនួនប្រាំបួននៃភាគហ៊ុនបំណុលខាងក្រៅនៅក្នុងប្រទេសទាំងនេះបានមកពីការខ្ចីប្រាក់ផ្លូវការនាពេលកន្លងមក។

“បំណុលក្រៅប្រទេសរបស់កម្ពុជាគឺផ្អែកលើលក្ខខណ្ឌសម្បទាន។ យ៉ាងណាក៏ដោយ បណ្តាប្រទេសដែលមានចំណែកដ៏ច្រើននៃបំណុលជារូបិយប័ណ្ណបរទេសគឺអាចប្រឈមនឹងហានិភ័យខ្ពស់នៃការកើនឡើងតម្លៃបន្ទាប់បន្សំនៃបំណុលដែលនៅសេសសល់ និងបន្ទុកសេវាបំណុលក្នុងករណីមានការធ្លាក់ចុះនៃរូបិយប័ណ្ណ ដូចដែលបានបង្ហាញឱ្យឃើញក្នុងអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាត។

“ទោះបីជាចំណែកនៃបំណុលរយៈពេលខ្លីក៏ដោយ បើគិតពីកាលកំណត់នៅតែមានកម្រិតទាប ដែលជាទូទៅការបង្កើនការពឹងផ្អែកលើម្ចាស់បំណុលឯកជនសម្រាប់ការខ្ចីប្រាក់ពីខាងក្រៅដោយបង្ហាញពីហានិភ័យខ្ពស់ទាក់ទងនិងការប្រែប្រួលអត្រាប្តូរប្រាក់ស្របពេលមានការប្រែប្រួលនៃទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុពិភពលោក។”

ការសិក្សាបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការវិវត្តន៍នៃអនុបាតបំណុលទៅធៀបនឹងផលិតផលសរុបក្នុងស្រុកត្រូវបានប៉ះពាល់មិនត្រឹមតែដោយលទ្ធផលសារពើពន្ធប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ដោយសារលក្ខខណ្ឌម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចផងដែរ ជាពិសេសតាមរយៈហានិភ័យបំណុលដែលមានស្រាប់។“ ជាពិសេស ការបង្កើនអត្រាការប្រាក់ និងភាពខុសគ្នានៃអត្រាកំណើន ចំពេលមានការដំឡើងអត្រាការប្រាក់គោលនយោបាយនាពេលថ្មីៗនេះ នឹងធ្វើឱ្យមានការលំបាកក្នុងការកាត់បន្ថយសមាមាត្របំណុលអោយបានលឿនដោយការបង្រួបបង្រួមសារពើពន្ធ។

“ខណៈដែលកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងគោលនយោបាយដើម្បីជំរុញអត្រាកំណើន និងការចំណាយលើការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានទាបនឹងជួយកាត់បន្ថយអនុបាតបំណុលក្នុងរយៈពេលមធ្យម ការអភិវឌ្ឍន៍ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចក៏ត្រូវបានជះឥទ្ធិពលដោយការបង្រួបបង្រួមសារពើពន្ធផងដែរ។ “ជាទូទៅ ការបង្រួបបង្រួមសារពើពន្ធត្រូវបានចាត់ទុកថាមានផលប៉ះពាល់លើតម្រូវការ និងទិន្នផលសរុប ដែលកាត់បន្ថយកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។”

“ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការសិក្សាមួយចំនួនបង្ហាញពីទ្រឹស្តី និងភស្តុតាងជាក់ស្តែងនៃឥទ្ធិពលនៃការបង្រួបបង្រួមសារពើពន្ធ។ ខណៈដែលឥទ្ធិពលពង្រីកនៃការបង្រួបបង្រួមសារពើពន្ធគឺមិនអាចសន្និដ្ឋានបាន ការបង្រួបបង្រួមសារពើពន្ធនឹងអាចកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់នៃហានិភ័យ និងបង្កើតមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់កំណើនប្រកបដោយស្ថិរភាព និងនិរន្តរភាពក្នុងរយៈពេលមធ្យម។”

ក្នុងកំឡុងចុងឆ្នាំមុន បំណុលសាធារណៈរបស់កម្ពុជាមានចំនួន ១២,០១ ពាន់លានដុល្លារ រួមទាំងប្រភេទបំណុលខាងក្រៅ និងក្នុងស្រុក។ ក្នុងចំណោមបំណុលសាធារណៈសរុប ៩៩ ភាគរយគឺជាបំណុលខាងក្រៅ ដែលកម្ពុជាជំពាក់ដៃគូអន្តរជាតិ។ បំណុល​ខាងក្រៅ​នេះ​ត្រូវ​បាន​បែង​ចែក​ជា​ប្រភព​សំខាន់​ពីរ​គឺ​កម្ចី​ទ្វេភាគី (៦២ ភាគរយ​ពី​កម្ចី​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល) និង​កម្ចី​ពហុភាគី (៣៨ ភាគរយ​ពី​អង្គការ​អន្តរជាតិ​ដូចជា​ធនាគារពិភពលោក)។ នៅសល់មួយភាគរយទៀត (១១៥ លានដុល្លារ) គឺជាបំណុលក្នុងស្រុក។ បំណុល​ខាងក្រៅ​នេះ​ត្រូវ​បាន​កំណត់​ជា​រូបិយប័ណ្ណ​មួយ​ចំនួន​ដែល​មាន​ចំណែក​ច្រើន​បំផុត​ជា​ដុល្លារ​អាមេរិក (៤៩ ភាគរយ) SDR មាន១៨ ភាគរយ។

ចំណែកបំណុល​ដែល​នៅ​សល់​មានដូចជា​ប្រាក់​យ៉េន​ ប្រាក់យន់​ ប្រាក់​អឺរ៉ូ និង​រូបិយប័ណ្ណ​ក្នុង​ស្រុក។ រូបិយប័ណ្ណចម្រុះនេះជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យដែលទាក់ទងនឹងការប្រែប្រួលរូបិយប័ណ្ណ ប៉ុន្តែវាក៏មានន័យថាកម្ពុជាត្រូវតែគ្រប់គ្រងការចំណាយ និងផលប៉ះពាល់នៃការផ្លាស់ប្តូរអត្រាប្តូរប្រាក់។

ក្រៅ​ពី​កម្ចី រដ្ឋាភិបាល​ក៏​ប្រមូល​មូលធនធានតាម​រយៈ​ការ​ចេញ​មូលបត្រ​រដ្ឋ ជា​មូលបត្រ​បំណុល​ដែល​សំខាន់​ត្រូវ​បាន​លក់​ទៅ​ឱ្យ​អ្នក​វិនិយោគ។ ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២៤ កម្ពុជា​បាន​ចេញ​មូលបត្រ​រដ្ឋបាល​សរុប​ប្រមាណ ៧៤,៨៦​លាន​ដុល្លារ។